Inhoud van project van rups tot vlinder
- Het proces van ei tot vlinder
- Dagen v/d week
- Kleuren en vormen
Introductie
Er zijn verschillende mogelijkheden om dit thema in de belevingswereld van de kinderen te brengen:
- Bezoek met elkaar een vlindertuin of ga op ontdekking rond een vlinderstruik.
- Vertel dat je vanmorgen een rups hebt gevonden en dat je deze nu voor hem/haar wilt zorgen. Ga met elkaar op een zoektocht naar de juiste verzorging.
Taal
De volgende activiteiten of materialen leveren een bijdrage aan de (mondelinge) taalontwikkeling en/of (voorbereidende) leesontwikkeling:
Prentenboeken
De volgende prentenboeken zijn erg geschikt om tijdens dit project te gebruiken:
- Rupsje Nooitgenoeg – Eric Carle
- Een zaadje in de wind – Eric Carle
- De levensloop van vlinders – Kay Barnham
- Was ik maar – Mies van Hout
- Wondere wereld – Vlinders
Woordenschat
De volgende materialen kun je gebruiken om te werken aan woordenschatuitbreiding:
Woordenaanbod
De volgende woorden bied je tijdens dit thema zeker aan:
de eitjes, de rups, de cocon, de pop, de spitskool, de groene kool, de nectar, de dagvlinder, de nachtvlinder, het koolwitje, de atlanta, de citroenvlinder, de kleine vos, de dagpauwoog, het dambordje, de koninginnepage, het boomblauwtje, de vlinderstruik, de bloem, de vlinder, het blad, maanlicht, de zon, piepklein, dagen v/d week, de appel, de peer, de pruim, de aardbei, de sinaasappels, dik, de kleuren.
Woordenschatspellen
Bij deze spellen is er aandacht voor het proces van rups tot vlinder:
- Bingokaarten: speel bingo met de woordkaarten. Kennen de kinderen alle woorden?
- Halli Galli: Sla op de bel wanneer iemand de kaart met ……. (bijv. de appel) neerlegt.
- Voelen onder het doek: leg één van de volgende materialen onder het doek: speelgoedfruit: de appel, de peer, de pruim, de sinaasappel, de kool of andere materialen als: speelgoedrups en vlinder.
Woordclusters
De volgende woordclusters zijn goed te gebruiken bij dit thema. Een aantal hiervan zijn gemaakt aan de hand van het verhaal van Rupsje Nooitgenoeg:
De vlinder: het lijfje, de vleugel(s), de ogen, de poten, de (rol)tong, het achterlijfje, het borststuk.
Download: woordparaplu; delen van vlinder
Download: woordcluster: het insect: de mier, de spin, de vlieg, de vlinder, de wesp, de bij
Download: Woordcluster: het fruit;(a.d.h.v. prentenboek rupsje nooit genoeg): de aardbei, de appel, de peer, de pruim, de sinaasappel.
- woordtrap: piepklein-klein
- woordtrap; klein-kleiner-kleinst
- woordtrap; dik-dikker-dikst
- woordkast; gezond-ongezond
- Kleuren: groen, rood, blauw, geel, paars
- woordkast; dag-nacht
- woordtrap; warm-warmer-warmst
- Dwars door
Met dank voor de sjablonen van Harm Hofstede en Rezulto.nl. Afbeeldingen onder licentie van 123RF
Poppenkast
Tijdens het kijken en luisteren naar de poppenkast is er veel aandacht voor de mondelinge taalontwikkeling, kritische luisterhouding en uitbreiding van woordenschat en natuurlijk enorm veel plezier.
Download: poppenkastvoorstelling
Begrijpend luistervragen
Om de ontwikkeling van begrijpend lezen te stimuleren is het belangrijk dat er in de onderbouw aandacht is voor begrijpend luisteren.
Bij het voorlezen van het prentenboek ‘Rupsje Nooitgenoeg’ kun je de volgende vragen stellen:
- Hoe denk je dat het eitje op het blad komt?
- Wat kwam er stralend op?
- Waar gaat de rups naar op zoek?
- Hoe weten we dat de rups niet genoeg heeft?
- Waarom voelde de rups zich nu beter?
- Hoe komt het dat hij een grote, dikke rups is geworden?
- Waar bleef hij meer dan twee weken in zitten?
Mijn tip: lees eerst het verhaal ‘gewoon’ voor en lees op een ander moment het prentenboek nogmaals voor waarbij je pauzes neemt om de antwoorden te bespreken.
Verteltafel
Bij het spelen aan de verteltafel kunnen de kinderen het verhaal van Rupsje Nooitgenoeg naspelen/vertellen:
De volgende materialen liggen er om mee te spelen:
blad, maan, speelgoed-fruit, dagkaarten, chocoladetaart, ijsje, zure bom, plak kaas, een stuk salami, lolly, worstje, kersenvlaai, cakeje, lolly, stukje meloen, cocon, aftelkalender van 14 dagen, vlinder, rupsje (dik en dun).
De kinderen kunnen een speelgoedrups door het blad en alle andere lekkernijen laten kruipen, de zon laten opkomen (al hebben de kinderen zelf bedacht dat dit met gebaren kan) en het rupsje verstoppen achter de cocon om daar een vlinder achter vandaan te laten komen. Zo ontwikkelt de rups tot vlinder.
Rekenen
Met de volgende kringactiviteiten of spelletjes kun je de rekenontwikkeling stimuleren.
Kringactiviteiten
Neem een tas vol met fruit mee (waaronder het fruit dat Rupsje Nooitgenoeg eet) Leg al het fruit in een boodschappenmand in het midden van de kring. Haal met elkaar het fruit eruit dat Rupsje deze week heeft gegeten. Leg dit op een stapel en bespreek hoe je dit nu kunt gaan tellen. Tel alle afzonderlijke soorten fruit. Laat een kind naar de gang gaan. Wijs een ander kind aan als rupsje en hij haalt één soort fruit weg. Welke fruitsoort mist het kind van de gang?
> activiteit voor groep 2: verdeel het fruit in stukken en laat de kinderen kennismaken met de dubbelen.
Cijferrups
Met deze getallenlijnkaarten kun je hele leuke activiteiten doen. In dit document kun je verschillende ideeën voor spelletjes vinden en de cijferkaarten downloaden.
Digibordlessen
Bedenk een reeks van 2, 3 of 4 kleuren. Laat de kinderen de rupssenreeks afmaken.
Speel deze digibordles. De volgende (creatieve) activiteiten kunnen plaatsvinden tijdens de werkles:
Creatief
De appel
Doel: kunnen afmeten
De kinderen knippen de appelvorm uit en meten stroken af. Deze stroken plakken ze over de appel.
Van een muizentrappetje maken ze een rups. (of een rupsengezicht op vinger tekenen)
Op de pagina ‘project de appel’ kun je nog veel meer leuke werklesactiviteiten vinden rond fruit.
Rups van cirkels
Doel: leren knippen en plakken, stimuleren van fijnmotorische vaardigheden
Werkwijze: laat kinderen een blad doorknippen (of snij vooraf zelf stroken) en laat de kinderen van deze stroken cirkels vormen. Verbind de cirkel met een andere cirkel en plak deze vast.
Rups van klei
Doel: kunnen een bolletje vormen, stimuleren van fijnmotorische vaardigheden
Werkwijze: Laat eerst aan de kinderen zien hoe je een bol kunt vormen tussen twee handen. Laat de kinderen een rups vormen door alle bolletjes aan elkaar te plakken.
Extra uitdaging: geef de kinderen verschillende kleuren klei en laat zo zelf een kleur samenstellen. Laat de kinderen de rups ook een gezicht en pootjes geven. Je kunt de kinderen ook een reeks van kleuren laten maken.
Appel van papier mache
Doel: oefenen van fijn motorische vaardigheden
Van rups tot vlinder van een koffiefilter
Materiaal:
* bruine of witte koffiefilters
* ecoline
* water
* bekertjes
* kwasten
Werkbeschrijving:
Bekleed de tafel met een zeil. Vul de bekertjes met een mengsel van water en ecoline. (2/3 water/ 1/3 ecoline)
Scheur de koffiefilters bij de 2 zijkanten open. De onderkant houdt dan de 2 helften bij elkaar. Kies nu een kleur en laat een druppel of meerdere vallen om jouw vlinder zijn nieuwe uiterlijk te geven. Hierna kun je eventueel met papier het lijfje maken.
Hoeken
In de hoeken is het belangrijk om spelenderwijs te leren. In de hoeken probeer ik aandacht te besteden aan taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. Graag geef ik je een aantal voorbeelden van verschillende hoeken aangepast aan dit thema:
Huishoek
De huishoek kun je op twee manieren aanpassen:
- Je kunt de ruimte inrichten als het gebied waar Rupsje Nooitgenoeg leeft. Zorg voor alle materialen die in het verhaal terugkomen. Maak een aftelkalender die de kinderen kunnen invullen. Zorg voor verschillende verkleedkleding zoals een kleding om een rups of vlinder te zijn of je te verstoppen in een cocon.
- Je kunt ook het fruit (waarvan Rupsje Nooitgenoeg zo genoot) gaan verkopen in een marktkraam in de huishoek. Materialen die je nodig hebt zijn: (speelgoed)fruit, houten kistjes of manden, plastic tasjes of papieren zakjes, speelgeld, portomonee.
Rupsenbak
Via de vlinderstichting of NME kun je vaak een rupsenbak bestellen. Je krijgt dan eitjes toegestuurd. Deze doe je in een glazen bak met een aantal koolbladeren. Leg er een ontdekkaart en een loep bij en geef elke dag aandacht aan de gebeurtenissen. Zorg elke dag voor (verse) koolbladeren en haal de oude bladeren weg. Laat de vlinders samen los door naar buiten te gaan en met de kinderen om de bak heen te gaan. Laat de vlinder zelf los en zing met elkaar een ‘afscheidslied’
Wereldoriëntatie
De rupsenkast
Wanneer je over rupsen moet je eigenlijk wel een rupsenkast in de klas hebben staan. Zorg ervoor dat kinderen regelmatig langs kunnen lopen om te bekijken of er al een vlinder uit de cocon is gekropen. Vlinder eruit gekropen? Ga buiten in een kring om de bak heen staan, zing een lied en laat de vlinder los. Een applaus en daarna zullen de kinderen de vlinder even achtervolgen. Dag vlinder!
Proeven van fruit
In het prentenboek ‘Rupsje Nooitgenoeg’ komen verschillende fruitsoorten naar voren. De appel en peer zijn meestal wel bekend. Maar de sinaasappel en de pruim zijn vaak niet bekend. Wanneer kinderen de pruim al herkennen, hebben ze deze vaak nog niet geproefd. Tijd om elke dag eens een stuk fruit te ervaren met alle zintuigen.
Dit doe ik op de volgende manier:
- Bekijken van stuk fruit: welke vorm? Welke kleur? Bijzonderheden en onderdelen van stuk fruit benoemen.
- Bij aansnijden stuk fruit doorgeven en bekijken en ruiken. Hoe ziet de binnenkant eruit? Hoe ruikt het fruit?
- Proeven: de leerkracht zorgt ervoor dat het fruit in kleine partjes is gedeeld en deelt de schaal rond.
