Het thema brandweer spreekt bij jonge kinderen enorm tot de verbeelding. Helmen, brandweerwagens en natuurlijk het blussen van branden: het zijn spannende elementen die je uitstekend kunt gebruiken om op een speelse manier letters en cijfers aan te leren. Met kaarten in de vorm van vlammen, waarop letters en cijfers staan, kun je talloze leuke en leerzame activiteiten doen. Hieronder vind je inspirerende spelideeën die je direct kunt inzetten in de klas of thuis.
Spelactiviteiten brandweer passen binnen thematisch werken
Thematisch leren is een krachtige aanpak in het onderwijs aan jonge kinderen (groep 1 t/m 4). Het sluit naadloos aan bij de natuurlijke nieuwsgierigheid van kinderen en maakt leren betekenisvol en samenhangend. In plaats van losse lessen over rekenen, taal en wereldoriëntatie, worden deze vakken geïntegreerd binnen een aantrekkelijk en herkenbaar thema. Voor jonge kinderen is het belangrijk dat leerinhouden aansluiten bij hun belevingswereld. Een thema als ‘brandweer’ spreekt tot de verbeelding: ze zien brandweerwagens op straat, kennen het uit prentenboeken en spelen het vaak na in de huishoek.
Door leerdoelen te verbinden aan zo’n bekend thema, krijgen letters, cijfers en begrippen meer betekenis. Kinderen zijn gemotiveerder wanneer ze leren binnen een thema dat hen interesseert. Spelactiviteiten zoals het ‘blussen’ van vlammen met letters of cijfers zorgen ervoor dat kinderen actief deelnemen. De intrinsieke motivatie groeit, omdat ze niet leren omdat het moet, maar omdat het een logisch onderdeel is van hun spel en verbeeldingswereld.
Binnen een thema kun je makkelijk differentiëren. Sterkere leerlingen krijgen complexere opdrachten binnen dezelfde spelactiviteiten brandweer, terwijl andere kinderen kunnen herhalen of visueel ondersteund worden. Bijvoorbeeld: de ene leerling leest de letter op de vlam, de andere bedenkt een woord erbij, en een derde legt de vlam bij een afbeelding met dezelfde beginletter.
Thema’s lopen vaak over meerdere weken. Dat betekent dat kinderen in die tijd veelvuldig in aanraking komen met dezelfde begrippen, letters en cijfers – maar steeds in een andere context. Deze herhaling in variatie zorgt voor diepere verwerking en betere verankering van kennis.
Downloads
Voor onderstaande activiteiten heb je de volgende downloads nodig:
Vlammenkaarten
Tip! Deze vlammen passen precies in de watertafel, maar voor andere activiteiten is het aan te raden om deze download te vergroten op A3.
Huizenkaarten
Sommenkaarten
Leerzame spelactiviteiten brandweer
Vlammen blussen met een spuitfles
Doel: Letter- of cijferherkenning
Benodigdheden: Vlamkaarten, een (speelgoed)brandweerspuit of spuitfles met water
Leg meerdere vlammen met letters of cijfers verspreid over het plein of lokaal. Roep een letter of cijfer en laat een kind deze zo snel mogelijk ‘blussen’ door erop te spuiten. Je kunt dit spel ook in duo’s spelen door kind 1 de aanwijzingen van bingokaart te roepen en ander kind te laten blussen. Dit spel is actief, leerzaam én sluit perfect aan bij het brandweerthema.
Red het huis!
Doel: Letter-klankkoppeling of getalbegrip
Materialen: Huiskaarten (bijvoorbeeld afbeeldingen van huizen met een woord of som), vlamkaarten
Plaats vlammen op huizen die ‘in brand’ staan. De kinderen moeten de juiste vlam met een beginletter (of juiste uitkomst) erbij zoeken en het huis ‘redden’ door de juiste kaart erop te leggen. Bijvoorbeeld: bij een huis met de afbeelding van een boom, hoort de vlam met de letter b.
Vlammen memory
Doel: Letters of cijfers koppelen
Benodigdheden: Vlamkaarten in paren (bijv. hoofdletter + kleine letter, cijfer + aantal stippen)
Leg de vlammen omgedraaid neer en speel memory. Bij een match, mag het kind de vlammen houden.
Blus de volgorde
Doel: Oefenen van de volgorde
Materialen: Vlammen met letters of cijfers
Leg de vlammen door elkaar en laat de kinderen deze op de juiste volgorde (alfabet/getallenlijn) leggen. Je kunt het extra uitdagend maken door ‘brandplekken’ (lege plekken) in de reeks aan te brengen die de kinderen moeten opvullen.
Vlammen race
Doel: Samenwerken en snelheid in letter- of cijferherkenning
Benodigdheden: Vlamkaarten, pion of brandweerhelm
Maak twee teams. Elk team stuurt om de beurt een kind naar een rij vlammen om een genoemde letter of cijfer te halen. Of maak het uitdagender door elk kind een letter te halen dat samen een woord moet vormen. Het snelste team met de meeste juiste vlammen wint. Extra leuk: laat de kinderen onderweg een brandweerhelm dragen en door ringen of tunnel met papiermache vlammen kruipen.
Reken en blus!
Doel: Samenwerking stimuleren en oefenen met rekensommen oplossen
Materialen: vlamkaarten, sommenkaarten, gevulde plantenspuit of waterpistool per duo.
Verdeel de kinderen in duo’s. Kind 1 loopt (via een parcours) om een sommenkaart te halen. Kind 1 rekent zo snel mogelijk de som uit en roept het antwoord naar kind 2. Kind 2 blus de vlam met dit antwoord. Ruil halverwege van rol.
Dit materiaal maakt deel uit van:
