Spelen en leren heeft in groep 3 nog veel betekenis. Leren door te spelen én spelen en juist leren is de ideale combinatie. Een vakmens durft zelf keuzes te maken en dit kan het onderwijs verrijken. De basis is de methodes maar verantwoorde en onderbouwde keuzes en bijpassende activiteiten in spelvorm kan jouw onderwijsaanbod verrijken.
Hoe zet je een rekencircuit in?
Het rekencircuit is de gelegenheid om op een speelse manier leerdoelen te herhalen en/of in te oefenen of juist te werken aan automatisering. Het rekencircuit is een apart oefenmoment naast de algemene rekenles, waarbij er bewuste activiteiten worden aangeboden. Bij deze activiteiten staat spel centraal en komen de kinderen op verschillende manieren in aanraking met de leerdoelen. Zelf plan ik het rekencircuit in het middagprogramma. Zelf kies ik vaak voor korte activiteiten en wisselen we een aantal keer. Natuurlijk kun je er ook voor kiezen om niet alle activiteiten in één keer aan te bieden, maar dagelijks een andere activiteit.
Hoe kun je rekenen oefenen met een rekencircuit?
Het aanbod in een rekencircuit past dus bij de leerdoelen die eerder aan bod zijn geweest en onvoldoende beheerst worden en/of leerdoelen die geautomatiseerd moeten worden. Daarnaast bied ik in een rekencircuit ook oefeningen aan met de leerdoelen die deze week/periode centraal staan in de klas. Hierbij is het wel van belang dat er al een of meerdere momenten van instructie en inoefening is geweest.
Je kunt de kinderen zelf de activiteiten laten plannen, vrij laten kiezen of zelf indelen in groepen. Het kan belangrijk zijn om na te denken of je de kinderen dan wilt indelen op niveau of juist de kinderen van elkaar laten leren door de groepjes kinderen te mengen. Dit alles heeft met jouw onderwijsvisie te maken.
Hoe organiseer je zo’n rekencircuit?
Welke activiteiten zijn geschikt?
Bij de organisatie is het van belang om over de volgende aspecten na te denken:
Groepjes vormen
Om een groepjes te vormen heb je meerdere keuzes en afhankelijk van jouw onderwijsvisie, de onderwijsvisie van de school en de onderwijsbehoeften van de leerlingen kun je een keuze maken uit de volgende opties:
- De kinderen plannen op het planbord een activiteit.
- De leerkracht deelt de leerlingen in bij een activiteit waar het leerdoel van kind centraal staat.
- N.a.v. kindgesprekken waarbij leerdoel met kind besproken is, wordt een gezamenlijke keuze gemaakt voor een activiteit.
- De leerlingen krijgen een kruiskaart waarbij ze elke activiteit afkruizen. De kinderen bepalen de volgorde van de activiteiten.
- De leerkracht vormt vastgestelde groepen van kinderen (op niveau of juist wisselende niveaus) en deze kinderen mogen samen overleggen in welke volgorde ze de activiteiten uitvoeren.
Tijdsbesteding
Afhankelijk van de beschikbare tijd maak je keuzes. Wanneer je maar kort de tijd hebt, is het raadzaam om één of twee activiteiten per keer aan te bieden. Een volgend moment gaat de kinderen aan de slag met de volgende activiteiten.
Heb je meer dan 30 minuten de tijd voor het circuit? Dan is het mogelijk om een geheel circuit te draaien. Per activiteit heb je ongeveer 7 minuten nodig om gefocust te blijven spelen. Veel korte activiteiten maakt dat kinderen zich een korte tijd hoeven te focussen en er veel afwisseling is. Heb je activiteiten waar je meer tijd voor nodig hebt om de verdieping in te gaan? Neem dan wat ruimer de tijd?
Zicht houden op de ontwikkeling
Door zelf mee te spelen of een activiteit te leiden heb je heel goed zicht op de rekenontwikkeling van kinderen. Natuurlijk hoef je dit niet elke rekencircuit te doen, maar tijdens de activiteit kun je heel goed observeren. Zo zie je of de kinderen bepaalde rekenstrategieeen gebruiken, taakaanpak of dat sommen snel uitgerekend kunnen worden. En nog zoveel meer…. Bijzonderheden noteer je, om daar in de lessen op terug te komen.
Differentieren binnen je aanbod
Het is van belang om vooraf goed na te denken over je aanbod. Welk leerdoelen of welke leerdoelen wil ik centraal zetten? Maar als je hier een keuze in gemaakt hebt, is het ook belangrijk om ernaar te kijken hoe iedereen voldoende uitdaging heeft. Voor veel kinderen is inoefening of herhaling heel fijn om de leerstof eigen te maken. Maar voor de sterke leerlingen is dit een ander verhaal. Bedenk vooraf hoe je het materiaal zo aan kunt passen, dat er voor deze leerlingen ook voldoende uitdaging is. Je hoeft dus niet perse andere activiteiten aan te bieden, maar wel binnen het materiaal differentieren. Soms is dit lastiger en dan kan je dus ook plusactiviteiten inzetten.
Aanbod in een rekencircuit
Als je dan de keus hebt gemaakt om een rekencircuit aan te bieden is het van belang om zoek te gaan naar (spel)activiteiten waarbij verschillende ontwikkelingsgebieden worden aangesproken. Dit komt vooral uit de redenatie dat iedereen anders leert en een bepaalde voorkeur heeft. Bij de activiteiten kun je ervoor kiezen om alleen maar zelfstandige activiteiten aan te bieden en als leerkracht vooral te observeren. Ook kun je ervoor kiezen dat er in ieder geval één activiteit is waarbij jij als leerkracht meedoet om zo te observeren of de leerlingen het doel behalen.
Er zijn veel verschillende materialen verkrijgbaar. Materialen die door leerkracht zijn gemaakt of bestaande spellen uit de speelgoedwinkel. Soms zijn er ook spellen die als een variatie op een bekend spel in te zetten is, met enkele aanpassingen. Natuurlijk kan ik mij voorstellen dat je op zoek bent naar voorbeelden. In de volgende blogs geef ik je voorbeelden van rekencircuits aan de hand van verschillende rekendoelen:
Lees alle blogs over het rekencircuit of spelende rekenoefeningen voor leerjaar 3 en 4:
- Zo organiseer je een rekencircuit
- Spelenderwijs splitsen oefenen
- Sommen tot 10, 20 en 50
- Ontwikkel getalbegrip en krijg inzicht in de getallenlijn
Natuurlijk hoef je niet elk rekencircuit één doel centraal te zetten. Je kunt hier natuurlijk ook een combi van maken. Je kunt ook meerdere weken een doel herhalen/inoefenen/automatiseren. Het is van belang dat jij kijkt wat de groep kinderen nodig heeft.
–> Bekijk hier alle lestips en rekenmaterialen.
