Peuters en kleuters

Alles wat je wilt weten over…. kringactiviteiten

Door

mei 19, 2016

28904

Als kleuterjuf mag ik vele stagiaires begeleiden: wat is het toch fijn om de liefde voor het kleuteronderwijs te laten zien en te delen. Toch merk ik dat er weinig kennis is over de inhoud van het kleuteronderwijs. Graag wil ik in meerdere blogs wil ik graag stagiaires, maar ook nieuwe collega’s in het kleuteronderwijs informeren en inspireren. Vandaag vertel ik je graag meer over kringactiviteiten.

Inhoud verberg

1 Kringactiviteiten

1.1 Grote kring

1.2 Kleine kring

2 Inhoud van een kringactiviteit

2.5 Passend bij thema

2.6 Actief

2.7 Beweging en muziek

2.8 Differentiatie

2.9 Opbouwde spanning

2.9.1 Lees meer:

Kringactiviteiten

Op het rooster van een kleuterklas kun je ongetwijfeld verschillende kringactiviteiten vinden. Maar wat is een kringactiviteit nu precies?
Kringactiviteiten kunnen plaatsvinden in de grote of kleine kring.

Grote kring

Wanneer je een kringactiviteit aanbiedt in de grote kring betekent dat je alle kinderen uitnodigt om in een kring te gaan zitten. De kinderen zitten in een cirkel om je heen. Je voert samen met de kinderen een activiteit uit waarbij zoveel mogelijk kinderen betrokken worden. Een grote kringactiviteit is vooral geschikt voor (dag)routines en sociaal-emotioneel activiteiten of om samenwerkings te stimuleren.

Bij het inzetten van een grote kring is het pittiger om te differentieren: in een groep 1-2 zou je van peuterniveau tot groep 2-3 niveau moeten kunnen aanbieden binnen één activiteit. Daarnaast is het belangrijk dat kinderen allemaal actief betrokken zijn en dat is een uitdaging.

Kleine kring

Je nodigt voor de kleine kring een beperkt aantal kinderen uit óf je laat een beperkt aantal kinderen zich inschrijven voor de activiteit in de kleine kring. Je kunt verschillende doelen hebben met de kleine kring: herhalen en inoefenen van leerstof uit de grote kring, extra uitdaging bieden of een keuze-activiteit aanbieden. In de kleine kring zijn de kinderen actief aan de slag. Omdat je met een klein groepje aan het werk bent, krijgen de kinderen veel mogelijkheden om te oefenen. Kinderen die moeite hebben met bepaalde leerstof kun je stap-voor-stap begeleiden, waarna je een stapje terug kunt doen. Wanneer je met een kleine kring werkt is het belangrijk dat de overige kinderen zelfstandig aan de slag kunnen met andere opdrachten en dat je duidelijk maakt dat jouw aandacht op dat moment naar dit groepje gaat.

Inhoud van een kringactiviteit

Een goede kringactiviteit moet aan de volgende voorwaarden voldoen:

Doelgericht

Natuurlijk doe je nooit zomaar iets. Achter elke handeling zit een visie. Vooraf is het goed om na te denken over jouw activiteit. Wat is jouw doel voor de activiteit? Een doel hoeft niet perse op de cognitieve ontwikkeling gericht te zijn. Dit betekent ook niet dat je ondertussen ook aan andere doelen werkt. Wanneer je aan één (of misschien twee) doelen werkt, betekent dit dat je krachtig aan de slag gaat. Mijn valkuil was (en af en toe is) dat ik graag zoveel mogelijk in een activiteit wilde verwerken. Uiteindelijk kwam alles niet tot zijn recht. Kies dus bewust een doel uit en werk naar dit doel toe. Dus verdeel de activiteit in tussenstappen zodat je uiteindelijk je doel kunt bereiken.

Speels

Laten we niet vergeten dat we in de kring kleuters hebben zitten. Een goede kringactiviteit is ‘speels’. Wat ik onder ‘speels’ versta? Een kringactiviteit moet je ervaren als een spel. Een spel dat je zo dicht mogelijk bij de belevingswereld van de kleuter laat komen. Waarin kinderen ervaren dat het spel leuk is. Waarin kinderen graag mee willen doen met het spel. Een spel waarbij een beetje ‘spanning’ in zit.

Visueel

Fantasierijk

Kleuters fantaseren graag. En wat is er heerlijker om lekker te fantaseren?! Ik doe in ieder geval graag mee. Jouw fantasie kun je heel goed gebruiken bij de inleiding. Je betrekt kinderen direct in een situatie en je kunt een probleem aandragen. En welk kind wil niet voor eten zorgen voor het vosje met honger? De kinderen zijn direct betrokken. Vertel niet over de vos… nee, speel alsof je de vos bent. Gebruik je stem, je mimiek, je houding. Bijv. je gebruikt een handpop en je kruipt in het huid van het dier/personage. Speel het verhaal uit. Fantaseer maar lekker. Wat is het toch leuk om kleuterjuf zijn! Fantaseren als werk hebben… wie wil dat nu niet?

Passend bij thema

Een activiteit krijgt pas meer betekenis wanneer de activiteit aansluit of verdieping brengt aan het thema waar je over werkt. Dit beteken niet dat je altijd rond een thema moet werken, maar je kunt je onderwerp verdiepen en bij een kind tot leven laat brengen.

Actief

Een goede kringactiviteit hoeft en mag niet ‘lang’ duren. Wat is dan lang? Tijdens de ochtendkring zorg ik dat we niet meer dan 30 minuten in de kring zitten. Bij de overige kringactiviteiten hou ik de richtlijn van ca. 15/20 minuten aan. Je moet dan niet denken dat de kinderen in die tijd op de stoel zitten en moeten luisteren. Nee, absoluut niet! Probeer tijdens een kringactiviteit de kinderen te activeren. Je zorgt ervoor dat de kinderen aan de slag gaan met de leerstof. Dit kun je doen door o.a. gebruik te maken van cooperatieve werkvormen. Dus iedereen oefent tegelijk de leerstof. Dit doe je door gebruik te maken van spellen of korte opdrachten. Binnen-buitenkring en ruggespraak zijn activiteiten die goed bruikbaar zijn in mijn groep.

Beweging en muziek

Jonge kinderen ervaren door te bewegen en door muziek te maken. Ook kun je veel aan de kleuter vertellen door middel van muziek met bewegingen. Tevens hebben de kinderen een ontspanningsmoment. Dus… verwerk in je kringactiviteit korte momentjes waarbij kinderen even kunnen ontspannen, kunnen genieten van muziek en ondertussen het onderwerp beleven. Zo kunnen ze even later weer een moment luisteren naar de volgende opdracht. En, wees niet bang om te zingen. Bij de start van mijn juffenloopbaan was dit een hele stap. Ik zie dit ook bij veel stagiaires: ook al ben je minder muzikaal, kinderen genieten van muziek. Zing maar gewoon en merk dat kinderen er veel minder moeite mee hebben.

Differentiatie

Binnen elke kringactiviteit differentieer naar het niveau van de kinderen. Je kiest een stukje leerstof en je bedenkt vooraf hoe je de activiteit een stapje makkelijker zou kunnen maken (wanneer het tijdens de activiteit toch te moeilijk blijkt te zijn) en hoe je het stapje moeilijker zou kunnen maken voor de kinderen die het allemaal wel gemakkelijk kunnen. Wanneer je dit vooraf goed bedacht hebt, kun je tijdens de activiteit het niveau makkelijk aanpassen voor de hele groep of voor een aantal leerlingen. Zo zit er in elke kringactiviteit uitdaging voor elk kind!

Opbouwde spanning

Hij staat dan als laatste in deze rij, maar je moet dit niet zien als de volgorde van belangrijkheid. Zeker niet… want is jouw aandacht ook niet getrokken door de titel van dit kopje?! Een kringactiviteit start namelijk met een spannende, aandachtvragende inleiding. Door een spannend verhaal, door een pop of handpop een probleem te laten aandragen of…. Maak het spannend (maar let op dat het niet té spannend is) Je zult merken dat de kinderen zich helemaal in jouw verhaal zullen stoppen en direct betrokken zijn.

Met deze steekwoorden heb ik duidelijk aan willen geven dat een kringactiviteit niet ‘zomaar’ iets is, maar dat een kringactiviteit veel meer bevat dan je misschien eerst denkt. Wanneer je start binnen het kleuteronderwijs kun je niet alles direct. Neem de tijd om je kringactiviteiten te ontwerpen. Wanneer je dit vaker doet, gaat dit steeds gemakkelijker.