Spelling: stapsgewijs aanbieden van klankgroepenwoord, verdubbelaar en klinkerdief

1
24640
klankgroepenwoord leren

De klankgroepenwoorden zijn pittige woorden. De klinkerdief of de verdubbelaar:  een spellingsregel waar veel kinderen moeite mee blijven houden.  Natuurlijk kun je er achteraf extra oefeningen tegenaan gooien, maar waarom niet eens kijken naar de aanpak van de instructie en inoefening van deze spellingsregel?
klankgroepenwoord leren

Stapsgewijze aanpak van klankgroepenwoord

Om een klankgroepenwoord (oftwel jager/bakkerwoord of verdubbelaar/klinkerdief) goed aan te kunnen leren is het belangrijk dat je kijkt naar de aanpak. Om deze categorie woorden goed te schrijven is het van belang om te starten met een auditieve aanpak.

Auditieve aanpak

De auditieve aanpak is van belang om later de woorden goed te kunnen schrijven.

Stap 1: Klanken benoemen

Om de spellingsregels later goed te kunnen toepassen is het belangrijk dat de kinderen alle klanken kan benoemen en kan aangeven of een klank een lange, korte, tweetekenklank of medeklinker is. Je kunt hierbij gebruik maken van dit klankenschema.

In groep 3 kun je de kinderen hier al op voorbereiden door de klanktekens zichtbaar te maken:

lange en korte klanken
(idee uit:   Zo leren kinderen leren lezen en schrijven)

Stap 2: klankgroepenwoord in klankgroepen verdelen

We zijn nog bij de auditieve aanpak, dus we gaan woorden dus alleen auditief in klankgroepen verdelen. Dit kun je doen door middel van klappen met de handen of sprongen te maken in hoepels (of getekende cirkels op het speelplein)

Natuurlijk is het niet altijd handig wanneer je de hele klas het hele woord aanbied, dus kun je ervoor kiezen om duo’s te maken en het ene kind het woord te laten lezen en ander kind het woord te laten verdelen, zodat kind echt auditief blijft oefenen. Na de oefening even omwisselen…
Dit heeft echt even de tijd nodig om eigen te maken. Je kunt dit ook oefenen met deze speloefeningen of met de bewegend leeractiviteit: klankgroepenrun.

klankgroepenwoord bewegend leren

Stap 3:  Benoemen van klank aan eind van klankgroep

Wanneer de kinderen de woorden over het algemeen goed in klankgroepen kunnen verdelen, ga je een stapje verder. Laat de kinderen hardop benoemen welke klank ze aan het eind van een klankgroep horen. Dus dui-ker:  ui = tweetekenklank.

Stap 4:   de regels van klankgroepenwoord automatiseren

Het is belangrijk om de kinderen een zin te leren die ze zo kunnen leren om op te zeggen. Het is natuurlijk fijn als zo’n zin lekker loopt. Elke methode heeft een net iets andere zin, dus hou vooral de zin die de methode geeft aan. Neem regelmatig op de dag een moment om de zin met elkaar op te dreunen.

Stap 5:  de klanken aan de regels koppelen

Nu de kinderen de regels kennen, kun je dit gaan koppelen aan de klanken. Dus blijf oefenen met het verdelen in klankgroepen, maar laat de kinderen het volgende doen:

  • laatste klank van klankgroep benoemen
  • benoemen welke klank dit is:  korte, lange of tweetekenklank of medeklinker.
  • De regel die bij klank hoort hardop opzeggen.

Visuele aanpak

Pas wanneer de kinderen bovenstaande stappen helemaal kunnen zonder begeleiding en grotendeels goed is, kun je overgaan op de visuele aanpak. Besef dat (ondanks dat methodes vaak véél sneller gaan) je hier echt een aantal weken de tijd voor moet nemen. Pas dus een aantal herhalingsweken in.

Nu ga je dus echt de woorden schrijven. Gebruik hierbij de bovenstaande aanpak en voeg hier alleen het schrijven toe. Doe dit voor door de aanpak nogmaals te modellen en overtuig de kinderen dat deze stappen nodig zijn.

Nog een aantal tips van mijn hand:

  • Oefen niet alleen met dezelfde oefeningen, maar wissel af.
  • Leer een rijmpje aan om de spellingsregels te onthouden.
  • Hang de spellingsregels op in de klas.

–> Hier kun je alle bewegend leren spellingslessen vinden en op deze pagina een overzicht met alle materialen passend bij Staal

Vorig artikelKlankgroepen bewegend leren: de klankgroepenrun!
Volgend artikelOefenen met het maken van klankgroepen
Juf Anja
Als leerkracht (onder- en middenbouw) en ib'er op een basisschool zit ik vol informatie en ideeën om te delen. Ik denk graag projecten en thema's uit, maar geniet ook van het bedenken van een bewegend leerspel om leerstof actief te oefenen. Ik deel graag mijn kennis en praktijkervaring om leerkrachten te ondersteunen in de professionele ontwikkelingen en maak materialen die het leren van de kinderen kunnen ondersteunen.

1 REACTIE

Laat een reactie achter

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier je naam in