Is er een familielid of (oud-)stagiair nu echt juf of meester? Oftewel ken jij een nieuwe collega in het vak? Fantastich dat iemand ook de passie heeft om kinderen te onderwijzen. Maar de dagelijkse praktijk brengt regelmatig wat strubbelingen. Hoe help je een starten de leerkracht zijn of haar eigen weg te vinden in het onderwijsveld? Met deze tips & materialen komt deze nieuwe leerkracht er wel!
Een goede start is waardevol!
Misschien denk je nu net als mij terug aan jouw start in het onderwijs. Dit zal voor een ieder heel verschillend zijn. Bij mijn start was ik heel enthousiast, maar raakte ik ook erg gedeprimeerd door de sollicitaties en vele afwijzingen (de situatie is ruim 12 jaar later zo anders!) De invaldagen maakten weer veel goed. Achteraf gezien was het invallen de leermomenten die ik nodig had. Wat heb ik veel scholen van binnen gezien en daarbij veel geleerd. Ik gun iedere leerkracht een goede start, zodat de passie en motivatie mogen floreren. Maar hoe krijg je dit voor elkaar? Hoe kun je een startende collega ondersteunen?
5 tips om je startende leerkracht te ondersteunen
Deze tips kunnen een startende leerkracht helpen om alle hobbels, teleurstellingen, onzekerheden en successen!
Tip #1: Warmte doet groeien en bloeien!
Zorg voor een warm welkom binnen het team. Hoe je dit doet? Stuur een welkomkaartje of mailtje bij start van het schooljaar. Benader de collega zelf om kennis te maken en stel interesse in haar persoonlijke situatie. Ga in de startweek zelf niet alleen hard aan de slag met het gereed maken van je klas, maar zoek je nieuwe collega ook op en help een handje waar nodig is. Zorg ervoor dat iemand zich echt volwaardig voelt binnen een team. Dus geef vooral de ruimte om (kritische) vragen te stellen en overweeg elk voorstel serieus.
Tip #2: Ik en jij
Loop eens binnen: leg na schooltijd even je stapels werk opzij en loop eens binnen om een praatje te maken. Deel de ervaringen van de dag: vier de leuke dingen van de dag, maar geef ook de ruimte om te balen of juist met elkaar te bespreken welke manieren er nog meer zijn om iets op te lossen.
Geef feedback: juist vanuit feedback kun jij je ontwikkelen. Geef zowel positieve feedback als ontwikkelpunten. Neem ook de tijd om in gesprek te gaan hierover. Durf ook om alles op een respectvolle manier te benoemen en neem een startende leerkracht ook serieus.
Tip #3: Coaching
In de CAO primair onderwijs staat duidelijk beschreven welke rechten startende leerkrachten hebben om hem verder te laten groeien tot bekwame leerkrachten. Een onderdeel hiervan is begeleiding/coaching. Elke stichting/school kan zelf invullen hoe ze dit vormen. Je kunt dan denken aan coaching of professionaliseringsbijeenkomsten. Maar juist ook bij de praktische zaken als waar iets ligt of welke afspraken er zijn over het gebruik van methodes is het gewoon fijn om een aanspreekpunt te hebben binnen de school. Ook al is een andere een aanspreekpunt, tips kun je altijd geven! Al ben jij misschien niet het maatje, als je ziet dat een startende collega niet op de hoogte is of je ziet hem worstelen, bied je hulp aan!
Tip #4: van ontdekken, ervaren tot onderwijsvisie
Geef ruimte om te ontdekken! Als je terug denkt aan jouw eerste jaren weet je ook dat je vol inspiratie zat en je behoefte had om te ontdekken en ervaren. Logisch ook omdat je als onderwijsprofessional je nog aan het ontwikkelen bent. Geef een starter dus de ruimte om het soms net even anders te doen. Daarnaast is het goed ook om de visie op onderwijs te laten ontwikkelen.
Deel de onderwijsvisie van de school met je collega. Geef daarbij aan wat jouw ervaringen zijn en de motivatie van de schoolvisie. Zelf heb je in jouw jaren als leerkracht vast wat ‘onderwijslessen’ geleerd. Deel ze met de collega en vertel juist wat jij geleerd hebt in al die jaren en wat de veranderingen voor jou betekenen. Probeer deze onderwijslessen wel te passen bij de situatie en probeer dit niet teveel te delen. Het doel ervan is dat een ander wat mee kan nemen uit jouw les, maar niet dat jij ‘de geweldige leerkracht, die alles weet en kan’ bent. Deel ook jouw strubbelingen.
Deel eens een goed onderwijsboek! Er zijn veel onderwijspareltjes die ook startende leerkrachten kunnen helpen. De boekenlijst van de PABO mist echt een aantal exemplaren waarbij de basis van het onderwijs centraal staat. Ook dit helpt een startende leerkracht om zijn of haar onderwijs te ontwikkelen.
Tip #5: Erkennen van werkdruk en grenzen leren stellen
Veel starters verlaten het onderwis door de werkdruk. Soms leggen wij ons, als professionals de werkdruk ook zelf op. Zelf gaf ik regelmatig aan dat ik het allemaal erg leuk vond om te doen en daarom ’s avonds zo lekker bezig was. Probeer toch samen met je collega op zoek te gaan naar de grenzen. Wat geeft energie en wat kost eigenlijk energie? Of beter: wat is prioriteit en wat verhoogt de effectiviteit van het onderwijs? Zodra dat duidelijk is én je bewust keuzes maakt omdat het je onderwijs ondersteunt, zul je betere keuzes maken en zal de werkdruk verminderen.
Toch zul je bijna dagelijks ervaren dat er veel werk te doen is. Spreek dit ook gerust naar elkaar uit. Maar probeer dan toch genietmomenten in te plannen. Je mag het pittig hebben, een baaldag hebben of veel achterstallig werk hebben liggen. Een goede grap met elkaar delen of even bijkletsen geeft zoveel meer energie. Waar je later alsnog je taken op kunt uitvoeren.
Plan ook samen met het team ontspannende momenten. Wat denk je van een Amerikaanse vrijdagmiddagborrel? Of een spelletjes half uurtje? Niet alles hoeft veel tijd te kosten en deze tijd betaalt zich zeker weer terug. Nodig je startende collega hiervoor uit en laat ervaren dat er ook iets meer is dan alleen werken.