Is jouw klas AVG proof?

0
16415
is jouw klas AVG proof

Als je mij een aantal maanden geleden hier naar had gevraagd, zou ik ronduit de vraag met nee beantwoord hebben. Want ik was wel druk bezig om mijn website AVG-proof te maken en had ik wel in mijn achterhoofd dat we ook in het onderwijs hiermee te maken zouden krijgen. Maar AVG binnen het onderwijs is méér dan aanpassen van het gebruik van foto’s. Is jouw klas AVG proof?

is jouw klas AVG proof

Is jouw klas AVG- proof?

Sinds 25 mei 2018 is de AVG (Algemene verordening gegevensbescherming) de actuele privacywet in Europa. Deze wet zorgt voor versterking en uitbreiding van privacyrechten en geeft de organisaties meer verantwoordelijkheden bij het beschermen van de privacy.

Ik weet niet hoe jij hierin staat, maar ik vind mijn privacy erg belangrijk. Natuurlijk weet ik ook dat met alles wat ik deel op mijn website en social media informatie over mij geeft. Maar ik kies er bewust voor wat ik deel of niet. Binnen het onderwijs kunnen kinderen hun privacy (nog) niet beschermen en zij hebben hiervoor de ouders voor, maar ook de onderwijsinstelling heeft hier plichten in.  Veel besturen/instellingen zijn druk bezig met het beleid schrijven en aanstellen van AVG functionarissen. Toch lijkt het geluid onder leerkrachten te zijn dat de AVG alleen gaat over het plaatsen van foto’s van kinderen op website/social media. Maar de AVG komt ook de klas in en afhankelijk van hoe het beleid is van jouw bestuur zou je met de volgende dingen te maken kunnen krijgen in de klas:

De klas die voldoet aan de AVG normen

Oke, aan mijn tips kun je geen rechten ontlenen, want he… de juridische kennis mis ik helaas. Maar vanuit alle informatie die ik de afgelopen periode gehoord en gecheckt heb, heb ik mij een beeld gevormd van een klas (en daarbij de competenties die van de leerkracht verwacht mogen worden) Uiteindelijk komt alles er op neer dat je binnen de klas aan een buitenstaander geen privacygegevens en informatie over de ontwikkeling deelt. Dit betekent niet dat je geen namen meer mag noemen en zichtbaar mag maken. Het moet natuurlijk wel werkbaar blijven. Droom je even mee over hoe deze klas eruit zou moeten zien?


ICT/ social media:

  • Wachtwoorden: Laat niet automatisch je wachtwoorden invullen; een ieder zou dan zo kunnen inloggen. Moeite met je wachtwoord onthouden?  Noteer het niet in de klassenmap, maar gebruik hier een online tool voor. Je zou dan kunnen denken aan 1Password of LastPass. Geef je gebruikersnaam/wachtwoord niet aan andere collega’s of invallers. Gebruik voor elke account een ander wachtwoord.
  • Uitloggen:  de gegevens op de pc moeten beschermd zijn en niet toegankelijk van anderen. Laat dus niemand op jouw ingelogde pc werken en lock de pc wanneer je de ruimte verlaat.
  • Foto’s: allereest moet jouw school organiseren dat ouders toestemming geven voor het plaatsen van foto’s op social media/website. Wanneer je een PR product maakt, moet je voor het gebruik ouders expliciet om toestemming vragen. Daarnaast is het aan te raden om niet een portretfoto van kinderen te maken, maar juist een groepje kinderen fotograferen en waarop vooral de kinderen vanaf de achterkant zijn gefotografeerd. Daarnaast kunnen ouders toestemming geven, maar betekent dit niet dat jij deze foto’s in (onderwijs)facebookgroepen mag gebruiken. Wanneer je dit toch zou willen, is het goed om ouders hier toestemming voor te vragen en dan is dit geen probleem. De AVG functionaris zal in een beleidsplan beschrijven hoe er om gegaan moet worden met beeldmateriaal: afhankelijk wat jullie beschrijving zijner mogelijkheden. Je mag de foto’s dan alleen voor deze doelen gebruiken.
  • Leerlingvolgsysteem: de informatie is alleen toegankelijk voor de professionals die een rol hebben in de ontwikkeling van het kind. In hoeverre hebben LIO’ers en onderwijsassistenten inzicht in het leerlingvolgsysteem?
  • Delen van informatie met hulpverleners en/of ouders zal via een beveiligde manier moeten plaatsvinden.
  • In hoeverre is de informatie op jouw prive-pc toegankelijk voor anderen?  Het is handig om in the cloud te werken, want dan kun je toch thuis verder werken aan de voorbereiding van bijv. oudergesprekken.
  • Zet geen privacygevoelige informatie op usb-sticks. Wanneer je stick kwijtraakt, zou er privacygevoelige informatie op straat komen te liggen. Werken in the cloud is een goede oplossing!  (en werkt ook heel fijn om op een andere werkplek er aan verder te werken!)

AVG in onderwijs

Klassenorganisatie

  • Doelenmuur: Je deelt hier gegevens van de ontwikkeling van kind. Je kunt hier natuurlijk als school voor kiezen om hier toestemming voor te vragen, dan is er geen aanpassing nodig of je beschrijft in het beleid waarom je dit toch deelt. Een andere oplossing zou kunnen zijn om elk kind een eigen afbeelding te geven. Dit is overigens wel een grijs gebied; op zich is een naam noemen en zichtbaar maken helemaal niet erg. Je moet alleen even kijken naar hoe je invulling geeft aan de doelenmuur.
  • Klassenmap:  de klassenmap is, wanneer de leerkracht de dag afsluit, opgeborgen op een afgesloten plaats, zodat alle observatiegegevens en namen- en telefoonlijsten niet in te zien zijn voor onbevoegden. Ik begreep ook van een school die een speciale AVG map hebben gemaakt en daarnaast een klassenmap hebben. Bedenk wel welke informatie een invaller nodig heeft om een dag te kunnen draaien als je afwezig bent.

Aanvullingen:

  • Verjaardagskalender: deze kun je zeker wel in de klas ophangen, maar het is ook een beetje afhankelijk van wat je op de verjaardagskalender zichtbaar maakt. Foto kind, naam, achternaam, volledige geboortedatum? Misschien is dit iets te veel informatie. Bedenk eens welke informatie je nodig hebt.
  • Wachtwoorden: De wachtwoorden van leerlingensoftware kun je niet als lijst in de klas ophangen. Van Annemarie begreep ik dat je als leerkracht de wachtwoord kunt wijzigen wanneer dit nodig is. Of je print het formulier uit en geeft dit een plaats in je map.

Uitjes/excursies en overige zaken:

  • Bij een uitje is het goed om de afspraken over beeldmateriaal te delen met de begeleidende ouders.
  • Adresgegevens en telefoonnummers mogen alleen toegankelijk zijn voor de eindverantwoordelijke van de leerling of iemand die vanwege de organisatie dit nodig heeft. Je moet je afvragen of je deze informatie bijv. deelt met de oudercommissie wanneer zij mede-organiseren.

Oke, deze richtlijnen kunnen misschien wel heel heftig klinken. En ik denk ook zeker dat dit een ideaalbeeld is. We zullen binnen het onderwijs hierin een weg moeten zoeken. Op dit moment wordt er nog veel beleid geschreven, maar is het ook goed om als leerkracht alvast na te gaan denken. Hoe gaan we dit in de toekomst aanpakken op onze school? Dus zie dit als nadenker en bekijk eens op welke manier we de privacygevoelige informatie die wij delen zouden kunnen verminderen en stel daarin prioriteiten: wat is voor ons belangrijk? Naast deze dingen is er op ICT gebied ook nog veel meer nodig, maar dat mag je overlaten aan de AVG functionaris. Deze zal waarschijnlijk ook met jouw team in gesprek gaan over privacy.
In deze blog richt ik mij vooral waar jij als leerkracht mee te maken kunt krijgen. Ondanks dat het misschien heftig klinkt, denk ik dat we hierin niet krampachtig moeten zijn, maar vooral goed nadenken en beredeneren waarom we iets doen. 

Wat je dan met al deze informatie moet doen? Probeer je een beeld te vormen hoe je zou willen dat er met jouw gegegevens omgegaan zou worden.

Ik denk dat dit goede stappen zijn om te bekijken welke informatie wij delen en hoe we dit kunnen verminderen. De wet is niet zwart-wit en zegt dit mag wel of niet. Als school zul je moeten kunnen onderbouwen waarom je wel of iets niet doet. Dus als jij iets heel belangrijk vindt om het voor jouw onderwijspraktijk werkbaar te houden en dit kunt onderbouwen, is dit voldoende. Dus ik denk dat deze blog jouw misschien vooral bewust laat worden, maar dat je nu binnen jouw team hierover in gesprek moet gaan. Wat vinden wij belangrijk?  En waarom delen wij bijv. wel gegevens via onze doelenmuur?

Alle leerkrachten zorgen voor de kinderen vanuit het hart. We willen de kinderen beschermen en laten ontdekken en leren. De privacywetgeving is er ook om elk kind te beschermen. Deze bescherming zouden we ook vanuit ons hart moeten bieden, ondanks dat we daardoor misschien een aantal aanpassingen moeten maken. Maar dat zou het waard moeten zijn, toch?

Meer lezen:

Op dit moment is alle informatie over AVG in onderwijs vooral gericht op bestuurlijk niveau, maar hierin kun je wel de uitgangspunten terug vinden:

Presentatie advies en begeleiding Driestar
Kennisnet: AVG in het onderwijs

 

 

 

 

 

Heb jij nog punten toe te voegen wat er in de klas aangepast moet worden om AVG proof te zijn? Ik hoor het graag om deze blog aan te kunnen vullen.

 

 

 

Vorig artikelKlasinrichting superhelden: alles om je klas in superheldensfeer te brengen!
Volgend artikelDagritmekaarten tropical
Juf Anja
Als leerkracht (onder- en middenbouw) en ib'er op een basisschool zit ik vol informatie en ideeën om te delen. Ik denk graag projecten en thema's uit, maar geniet ook van het bedenken van een bewegend leerspel om leerstof actief te oefenen. Ik deel graag mijn kennis en praktijkervaring om leerkrachten te ondersteunen in de professionele ontwikkelingen en maak materialen die het leren van de kinderen kunnen ondersteunen.

Laat een reactie achter

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier je naam in