Het afgelopen jaar heb ik de cursus ‘Coachen van leraren’ mogen volgen bij de Marnix Academie in Utrecht. In deze blog vertel ik je graag meer over het hoe en waarom van coachen van leraren en wat deze cursus mij gebracht heeft. 

Coachen binnen het (basis)onderwijs

Coaching heeft op dit moment nog maar een kleine rol binnen het onderwijs. Jammer, echt waar!  In deze blog probeer ik je te overtuigen om meer met coaching te gaan doen!

Cursus Coachen voor leraren

In het schooljaar 2016-2017 volgde ik de opleiding tot Intern begeleider. Tijdens deze opleiding heb ik hier veel over geleerd, maar voelde ik mij nog niet bewust bekwaam om dit ook te kunnen gaan toepassen. Daarom ben ik op zoek gegaan naar een cursus, waarbij ook aandacht zou zijn voor de vaardigheden.  Bij de Marnix Onderwijscentrum vond ik een praktische cursus om mij te laten scholen tot coach. Ik deel je graag mijn ervaringen over het coachen en over de opleiding

Aan de slag als coach

De laatste jaren komen er steeds meer specialisten op de onderwijsvloer en deze specialisten hebben vaak een actieve rol binnen de team- en schoolontwikkeling.
Wanneer je een team- of schoolontwikkeling wilt begeleiden, dan kom je al snel terecht op coachingsgebied.  Toch vind ik dat er een soms een vreemd beeld is van coach zijn.
Vaak proef ik de gedachte dat je alleen coaching nodig hebt, wanneer er problemen zijn. Dit vind ik een beetje een negatieve kijk, want je kunt je ook laten coachen wanneer je graag verder wilt ontwikkelen.

Welke rol heeft een coach binnen het onderwijs?

Op dit moment verschilt de rol van een coach per school/stichting. Een van deze situaties zou op dit moment op jouw van school van toepassing kunnen zijn:

• Er is een coach aangesteld voor de hele stichting. Deze coach begeleidt alle startende leerkrachten (het eerste jaar of tot het derde jaar)
• Elke school heeft een eigen coach. Een directie kan aangeven dat begeleiding gewenst is.
• Er is een coach werkzaam binnen de stichting. Iedereen kan begeleiding aanvragen.
• Wanneer er een ontwikkeling gewenst is, wordt er hulp gezocht bij een externe coach.

Voor elke situaties is er wel een voor- of nadeel te vertellen.  Maar je ziet ook dat er binnen de begeleiding veel verschillen zijn en dus ook de ervaring met een coach.

Hoe verloopt een coachingssessie?

Tijdens een coachingssessie start je met een hulpvraag. De coachee heeft een hulpvraag en door vragen te stellen kan de coach samen met jou de situatie verduidelijken. Samen met de coach zal de coachee oplossingsgericht denken en acties bedenken om tot de ideale situatie te komen. Door oplossingsgerichte vragen te stellen kun je een droombeeld creëren en in de werkelijkheid kleine stappen ondernemen. Tijdens het ondernemen van deze stappen zal een coach vooral stimuleren en vieren van stappen die ondernomen worden. Na de startsessie zullen nog een aantal sessies volgen. Dit is afhankelijk van de grootte van de coachingsvraag.

Welke rol heeft een coach tijdens de sessie?

De coach heeft het allereerst heel druk met het intensief luisteren. Daarnaast zal de coach doorvragen en de informatie samen te vatten om een goed beeld te krijgen van de situatie. De coach zal de leiding hebben tijdens het gesprek en zal veel gebruik maken van oplossingsgerichte gespreksvragen.

Wil jij ook meer oplossingsgerichte gespreksvragen gebruiken?  Ik kan je het volgende boek adviseren:

Wanneer de situatie en hulpvragen duidelijk zijn, stimuleert de coach de coachee om zelf oplossingen te vormen en deze stappen te ondernemen. Daarbij moet een coach rekening houden met de leerstijl van de coachee. De ene coach gaat direct aan de slag, maar een ander overdenkt graag alles eerst. De coach moet dit proberen in te schatten en de begeleiding bieden passend bij de leerstijl van een ander en daarnaast een ontwikkeling positief te stimuleren en inzichtelijk maken hoe de ontwikkeling verloopt en welke successen al behaald zijn.

Hoe de cursus coachen van leraren mij ondersteunde bij mijn coachingsactiviteiten…

Zoals ik al eerder schreef heb ik het afgelopen half jaar mij intensief bezig gehouden met het coachen. Tijdens het werken als ib’er (of wanneer je een specialist bent binnen de school) ontdekte ik snel dat het coachen niet zo makkelijk is.  Alle kennis had ik opgedaan, met veel gesprekstechnieken had inmiddels ervaring opgedaan, maar hoe coach je nu precies iemand? De basiskennis was er, nu de uitgebreidere kennis en vaardigheden nog….

Ik kwam bij Marnix onderwijscentrum in Utrecht terecht. De cursus die zij aanbieden sprak mij aan, doordat er veel aandacht is voor het inoefenen van de vaardigheden. Ze hebben daar echt voldaan aan mijn verwachtingen.

Over de cursus

Naast de basiskennis heb ik tijdens deze cursus meer kennis gekregen over coachen. Denk dan bijv. aan:

• voorwaarden van succesvol coachen
• reframen
• coachen en leerstijlen
• het uitzetten van een coachingstrajec
• confronterend coachen

Daarnaast was er nog veel aandacht voor het uitvoeren van gesprekstechnieken en werden er materialen uitgereikt waarmee je kunt werken tijdens een coachingstraject.  Waardevol was ook dat er veel mogelijkheden waren om met elkaar in gesprek te gaan over coachingssituaties en met elkaar hier van te leren.

Wat de cursus mij opleverde….

Als eerste voel ik mij nu bekwamer om een coachingstraject vorm te geven. Ik weet wat ik kan inzetten en durf nu ook te confronterende gesprekken te voeren. Door het vele oefenen voelt een coachingsessie minder spannend voor mij. Ik heb echt geleerd om niet de oplossingen te bedenken, maar de oplossingen vanuit een ander te laten komen.
Natuurlijk valt er nog wat te leren:  in mijn afspraken en bezigheden heb ik soms een tekort aan tijd waardoor het soms zoeken is naar momenten om een gesprekken te plannen. Daarnaast vind ik het voor mijzelf belangrijk om echt te blijven oefenen.

Deze vakliteratuur gebruik ik erg bij het vormgeven van mijn coachingmomenten: