Een leerling met een taalontwikkelingsstoornis in de klas, tja en hoe kan ik deze leerling dan ondersteunen? Misschien zou dit jouw gedachte wel zijn, wat heel begrijpelijk zou zijn wanneer je nog niet eerdere te maken hebt gehad met een taalontwikkelingsstoornis. Eind 2017 verscheen het boek ‘Taalontwikkelingsstoornissen in de klas’ van Bernadette Sanders en ik vertel je graag of dit boek jou verder kan helpen…
Over taalontwikkelingsstoornissen in de klas
Titel: Taalontwikkelingsstoornissen in de klas
Auteur: Bernadette Sanders
Uitgeverij: LannooCampus
Jaar van uitgave: 2017
Aantal pagina’s: 240
ISBN: 9789401444347
Over het boek
Een taalontwikkelingsstoornis is één van de meest voorkomende stoornissen bij kinderen en dat betekent dat iedere leerkracht ermee te maken krijgt.
Het boek ’taalontwikkelingsstoornissen in de klas’ wordt aangeboden als een boek vol praktische handelingsadviezen en tips.
Deel 1 van het boek geeft je achtergrond en theoretische informatie over een taalontwikkelingsstoornis, deel 2 over het observeren en interpreteren van gedrag en deel 3 geeft aandachtspunten en praktische tips voor in de klas. Deel 4 geeft je informatie over invloed van een TOS op de schoolloopbaan en hoe een taalontwikkelingsstoornis een rol geeft in de toekomst en in deel 5 kun je heel veel bronnen vinden voor meer informatie over bepaalde onderwerpen en tips voor materialen.
In de tekst gaat het niet alleen over de taalontwikkeling (wat je natuurlijk kunt verwachten) maar ook over o.a. gedrag, executieve functies en sociaal-emotionele ontwikkeling, omdat een taalontwikkelingsstoornis ook op dit gebied van invloed is.
Het boek heeft een zachte kaft en een normaal formaat. Elk deel heeft een titelpagina waarbij de kleuren van de kaft terugkomen. In het boek zijn meerdere praktijkvoorbeelden opgenomen in een blauwe kolom tussen de tekst. In het boek is er gebruik gemaakt van schema’s om de tekst te ondersteunen.
Mijn ervaringen
Dit jaar kwam ik als leerkracht en ib’er in aanraking met een leerling met een taalontwikkelingsstoornis. Naast de basiskennis die ik al had, was ik op zoek naar extra informatie en praktische adviezen om in te zetten. En net op dat moment verscheen het boek ’taalontwikkelingstoornissen in de klas’ Dit gaf mij twijfel, gaat dit boek mij meer brengen? Zal dit boek mij meer of andere adviezen kunnen geven voor in de klas?
Bij de start van het lezen van dit boek was er veel herkenning. De uitleg over wat een TOS is en de informatie over het spraak-taalsysteem is voor mij wel bekend, maar toch is het fijn om nogmaals te lezen. Bij deel 2 komen de post-its tevoorschijn (ik houd er van om alle belangrijkste onthoudpunten te noteren op een post-it en deze in het boek te plakken) Alle informatie over een TOS in relatie tot gedrag en de hulpvraag die je hier vanuit kunt halen gaf mij nieuwe informatie of een beeld vanuit een ander gezichtspunt. Als ib’er van de onderbouw werd ik tijdens het onderdeel vroegsignalering erg alert. Als school zijn wij aan het kijken welke verbetering er nog mogelijk is en nu besefte ik waarvoor we het doen en kreeg ik nog aandachtspunten toegereikt. In deel III komen dan echt de praktische adviezen: voor mij waren er veel al bekend, maar ook veel onbekende tips. Een voorbeeld: visualiseren van taal was voor mij niet nieuw, maar de tips om de emoties te verwoorden zou ik minder snel wat aandacht gegeven hebben. Dit vind ik nu belangrijker, na het schetsen van een beeld over de sociaal-emotionele ontwikkeling van een kind.
Wat ik heel waardevol vond was dat de taalontwikkelingsstoornis ook in relatie werd gebracht met meertaligheid. Daarnaast was er veel informatie over welke belemmeringen in de verdere schoolloopbaan tegen te komen. Want welke ondersteuning heeft een leerling met TOS nodig bij het leren lezen? De verhalen van tieners en jong-volwassenen geven een beeld van hoe een TOS het leven van een mens kan beïnvloeden. Dit zet je ook aan tot actie om als leerkracht actie te ondernemen en je in te zetten. En niet alleen jij moet in actie komen, maar samen met de leerling en eventuele hulpverleners. Gelukkig worden ook verwijzingen gegeven naar websites of organisaties waar je meer informatie kunt vinden. Daarnaast kun je ook o.a. (observatie)formulieren downloaden via de site van de uitgeverij, die je direct kunt inzetten.
Conclusie: een waardevol boek dat ik als naslagwerk in mijn kast zet. Ik zou het zelfs adviseren om dit boek voor elke school aan te schaffen, zodat elke leerkracht direct praktische adviezen kan toepassen.
In deze blog deel ik mijn mening over een product. Dit product is door mijzelf aangeschaft. Door dit product aan te schaffen via bovenstaande link, kun je mij steunen. Lees hier meer over in mijn disclaimer. Graag werk ik met u samen voor een review, bekijk de mogelijkheden voor een samenwerking. 
Eerdere reviews van vakliteratuur:
Hallo Anja, het boek is recent uitgekomen. Dan verwacht ik ook recente info Cito 3.0 is al even uit. Binnen onze cluster 2 instelling hebben wij nooit speciale toetsen afgenomen. Qua ambulante begeleiding was mij dat ook opgevallen. Op blz 21 staat dat de leerkracht echter degene is die het eerste vermoeden van TOS heeft, ik mis hier de pedagogisch medewerkers en de logopediste. Op blz 22 staat dat vroeger TOS leerlingen binnen het zmlk onderwijs kwamen. Dit wordt beschreven zonder dat er verwezen wordt naar een onderzoek. Dit lijkt mij n heftige conclusie. Op blz 115 wordt er geschreven dat de AD er leerlingen uit de klas halen om te werken aan opdrachten en spelletjes. Dit is niet de insteek van de ambulante dienst. Op blz 108 dat arrangementen voor een bepaalde perioden worden afgegeven. Dit was al niet zo voordat het boek uitkwam. Het valt mij daarnaast op dat er veel uitspraken in staan alsof deze per definitie bij een TOS leerling voorkomt. Dat is niet zo. Er zijn verschillende ernstmaten en er kunnen verschillende problematieken spelen.
Het klopt dat er veel informatie wordt gegeven. Het had voor mij secuurder en objectiever gemogen.
Groetjes Valerie
Hallo Valerie
Nog ven aanvullend. Ik zal beslist niet beweren dat de leerkracht als eerste signaleert. Im mijn boek staan dan ook de Rode vlaggen van Margot Visser – Bochane met aandacht voor consultatie bureaus en peuterspeelzalen.
Helaas wordt een TOS nog altijd niet voldoende gesignaleerd, zie daarvoor ook de zorgen op de website van Kentalis en de onderzoeken die allemaal gestart zijn. Ook Ellen Gerrits spreekt hierover in haar boek. Helaas zijn het vaak nog altijd de leerkrachten in de klas die signaleren dat de spraaktaalontwikkeling achter loopt en is het een streven dat de peuterspeelzalen en de consultatiebureaus hiervoor meer aandacht krijgen. Zeker de logopedisten noem ik volop in het boek en ook hoe belangrijk zij zijn.
Voor wat betreft de verwijzing naar het ZMLK vroeger en het ZMOK dat klopt wel. Lees hierop de boeken na van Ellen Burger en het handboek van Ellen Gerrits en de TOS waaier van Jet Isarin. Zelf heb ik de afgelopen 10 jaar bij Auris gewerkt als ambulant dienstverlener en ja wij haalden de leerlingen uit de klas en werkten er mee en bij bepaalde arrangementen gebeurt dat nog altijd. Een Arrangement werd tot vorig jaar afgegeven voor een bepaalde periode, nu is dat voor een jaar en moet het elk jaar opnieuw door de commissie bekeken worden. Er zijn zeker ernstmaten en zoals ik in mijn boek heel duidelijk aangeef is lk kind met TOS uniek. Net zoals leerlingen met anderen leer- en ontwikkelingsproblemen. In mijn voorwoord geef ik dit ook duidelijk aan. Ik start ook met de mededeling dat er mogelijk al veel tips en handvaten gebruikt worden, haal er vooral uit wat je kan gebruiken. Ik heb de nodige ervaring als ambulant begeleider, ik ben universitair geschoold en orthopedagoog. Ik heb alles goed onderbouwd. Fijn dat je kritisch leest ,maar het had erg fijn geweest als je even een mail had gestuurd en dan hadden wij er samen even naar kunnen kijken. Het was erg secuur volgens de cluster 2 richtlijnen van Simes, het is namelijk ook gecontroleerd door een medewerker van Simea. Mar helaas veranderd er jaarlijks veel in het cluster 2 onderwijs. Dit ga ik dan ook aanpassen bij de herziening. Objectief? Hoe objectief kan je zijn als je als ambulant begeleider met forse hulpvragen wordt geconfronteerd en veelal ook ziet dat er niet altijd de juiste hulpverlening is omdat TOS nog altijd niet herkend en ergend wordt. Bel gerust als je vragen hebt 0646074116 Vriendelijke groet drs. BCM Sanders- Rosbergen.
Het is alleen een beetje jammer dat er ook adviezen/ informatie in staat die echt niet kloppen.
Mensen lezen een informatief boek over TOS en denken dan dat wat zij lezen klopt. Dit had beter gecontroleerd moeten worden, zoals bijvoorbeeld dat er voor TOS leerlingen speciale cito toetsen afgenomen moeten/kunnen worden. Met CITO 3.0 is dit echt niet nodig.
Ha Valerie, dit zou kunnen. Inderdaad heb ik ook naar CITO’s gezocht, maar als snel werd door een speurtocht op internet al duidelijk dat dit bij CITO 2.0 zo was. Daar ontkom ik je vaak niet aan; binnen een paar jaar kan een boek ‘verouderd’ zijn, maar geeft het je wel inzicht. Er is bijv. ook een stuk info over Kentalis ( in ons geval Auris) waar inmiddels de dienstverlening ook anders georganiseerd is.
Ik ben dan eigenlijk wel benieuwd naar welke adviezen of verdere informatie er niet klopt. Dit boek gaf mij juist veel bevestiging van wat ik al wist en liet meer ook even nog naar andere dingen kijken. Zeker het stuk voor de begeleiding in de klas lijkt prima omschreven.