Organisatie van klaarwerk

0
9712
planmatig organiseren van klaarwerk in de klas

klaarwerkElke leerkracht loopt er wel tegenaan:  op welke manier kan ik mijn klaarwerk nog beter organiseren?  Of juist: hoe kan ik het zo aanpakken dat het bij mijn doelen past?

Doel van klaarwerk

Het is goed om je af te vragen welk doel je hebt bij het klaarwerk.  Is je doel om een leerling bezig te houden?  Is je doel dat een leerling zich lekker kan ontspannen?  Is je doel dat leerlingen zich op speelse manier leerstof kan herhalen?  Afhankelijk van je doel zul je een keuze maken voor bepaalde materialen of de manier van organiseren.

Welke materiaal?

Afhankelijk bij het gekozen doel zul je een keuze maken voor bepaald materiaal.   In mijn opzicht vind ik het heel belangrijk dat ik mijn leertijd effectief gebruik.  Mijn keuze gaat dan ook uit naar het herhalen of inoefenen van leerstof.  Ik ben geen voorstander van werkbladen en mijn keuze gaat hier dan ook niet naar uit.  Mijn mening is dat leerlingen op een speelse manier aan de slag moeten gaan met de leerstof.  Het moet namelijk ook motiverend zijn om aan de slag te gaan met het klaarwerk.

Wanneer jouw doel voor jezelf duidelijk is ga je op zoek naar materiaal.  In mijn geval dus naar speelse leeractiviteiten.  Als voorbeeld laat ik enkele materialen die ik in groep 3 heb gebruikt zien:

Malle getallen  (het oefenen van optellen en aftrekken tot 20)
26_item_malle-getallen-optellen-aftrekken-2Warrige woorden  (hakken/plakken, woordjes lezen)
warrige woorden

Pico Piccolo  (voor alle groepen geschikt)
pico piccolo2

Andere materialen die ik voor groep 3 had:   race leesbladen, woordenschatmemory, verliefde harten flitsen, flitskaartjes sommen, rekenkleurplaten.

Een aantal voorbeelden van spellen die geleverd kunnen worden met verschillende onderwerpen. Denk aan:  werkwoordspelling, delen, vermeningvuldigen etc.  Maar je hoeft niet direct met je portomonee op pad, want vaak is er ook bij de methode materiaal aanwezig wat je goed kunt inzetten.  Of kijk eens rond bij de leermiddelendatabase. Hier heb ik zelf ook veel materiaal gevonden voor zowel groep 3 als groep 7.  Het is even wat zoekwerk en het kost wel tijd om alle materialen eens goed te beoordelen of ze geschikt zijn, maar je kunt er uiteindelijk een lange tijd mee aan het werk.

Waarop beoordeel je het leermateriaal?

Het beoordelen is wel het belangrijkste, want het moet aansluiten bij de manier waarop jij de leerstof hebt aangeboden. Ook moet het materiaal zijn waarvan de instructie al aan bod is geweest.  Nieuwe materialen zijn niet erg om te gebruiken, maar het moet wel zo zijn dat je eenmaal even een instructie hoeft te geven over hoe het materiaal werkt en dat de leerlingen er daarna zelfstandig mee aan de slag kunnen.   Want zelfstandigheid, dat is ook iets waar je goed op moet letten.  Leerlingen moeten met het materiaal zelfstandig aan de slag.  Bekijk dus of alle materialen op school aanwezig zijn of bestelbaar zijn en of leerlingen zelf het materiaal kunnen hanteren.

Op welke manier ga ik het klaarwerk aanbieden?

Je kunt op verschillende manieren het klaarwerk aanbieden.  Ik zal er een aantal op een rij zetten.  Welke keuze je maakt hangt van jouw visie op het onderwijs af.

  • Je maakt een afkruislijst met alle materialen.  Elke leerling mag zelf de volgorde bepalen maar moet alle materialen een keer gebruikt hebben voordat hij/zij nogmaals een materiaal mag gebruiken.
  • Je plaatst een kast met laatjes. Eventueel kun je elke la een naam geven van het vak (bovenbouw) waar materialen per vak liggen. De leerling kruist af wat hij gedaan heeft.  Leerkracht spreekt leerling aan wanneer hij/zij veel van hetzelfde steeds doet.
  • Je laat de leerling kiezen uit de materialen. Deze gaat actief mee aan het werk.  Jij of de leerling registreert of noteert niets.
Voorbeeld van aftekenlijst klaarwerk
Voorbeeld van aftekenlijst klaarwerk

Gaat een leerling altijd direct aan de slag met klaarwerk?

Wanneer een leerling vaak snel klaar is met zijn werk, omdat de leerstof voor hem gemakkelijk is, is het niet verstandig om direct met klaarwerk te starten.  Klaarwerk is niet gemaakt voor ca. 30 minuten.  Uit deze situatie blijkt dat een leerling wat verdieping nodig heeft.  Je geeft hem een extra taak en deze moet verplicht af.  Wanneer dit af is, kan een leerling ook met het klaarwerk aan de slag. Zorg er wel voor dat de opdrachten zo ingericht zijn, dat de leerling ook even kan genieten van het klaarwerk.

Hoe zorg ik ervoor dat het materiaal op niveau van de leerling is?

Je kunt inderdaad met figuurtjes (zon, maan, ster) aangeven voor welke leerlingen dit materiaal geschikt is. Je moet wel voor jezelf afvragen of het klaarwerk op niveau is.  Leerlingen ‘weten’  wat voor leerling ze zijn op welke manier je dit ook aangeeft. Een plusniveau zal een gemiddelde leerling snel als moeilijk beschouwen. Welke leerling durft de uitdaging dan nog aan?   Terwijl een leerling bij de keuze van een activiteit een inschatting zal maken of deze opdracht zal lukken. Hij/zij gaat het materiaal eerst eens bekijken voordat hij de keuze al maakt dat dit niet geschikt is.   Toch is het wel van belang om in je klaarwerk niet alleen herhalings- en inoefenactiviteiten te plaatsen, maar ook wat meer uitdagendere opdrachten.

 

Wat zou jij graag nog meer willen weten over de organisatie van het klaarwerk?  Laat dit in een reactie achter.

 

 

 

Lees meer:

Vorig artikelKleikaarten: gesorteerd per project
Volgend artikelWoordenschat: tussendoortjes en spelletjes
Juf Anja
Als leerkracht (onder- en middenbouw) en ib'er op een basisschool zit ik vol informatie en ideeën om te delen. Ik denk graag projecten en thema's uit, maar geniet ook van het bedenken van een bewegend leerspel om leerstof actief te oefenen. Ik deel graag mijn kennis en praktijkervaring om leerkrachten te ondersteunen in de professionele ontwikkelingen en maak materialen die het leren van de kinderen kunnen ondersteunen.

Laat een reactie achter

Vul alstublieft uw commentaar in!
Vul hier je naam in